KÖŞE YAZILARI

Kesintili eğitim yasasıyla ilgili tartışmalar şiddetle devam ediyor. Geçen süreçte açık öğretime devam hakkının birinci kademe sonundan ikinci kademe sonuna alınması konusunda uzlaşı sağlanması ümit verici idi. 9-10 yaşındaki bir çocuğun uzaktan eğitim alacak olgunlunta olmayacağına herkes kani idi.

İlköğretim birinci kademe okullarının adının “ilkokul” ikinci kademe okullarının adının “ortaokul” olması gerektiğine ilişkin bir önerimiz olmuştu. Başka kesimler de bu şekilde düşünmüş olsa gerek ki. Yasada bu değişiklik te yapıldı.

Asıl önemli hususlardan birisi olan okula kayıt yaşı konusunda tartışmalar devam ediyor ve hala uzlaşı sağlanamadı. Konuya ilişkin birçok sivil toplum örgütü ve bilim adamları tartışma programlarına katılarak düşüncelerini dile getirdiler. Neredeyse görüşlerin tamamı okula kayıt yaşının bir yaş öne çekilmesinin yanlış olacağı şeklinde. Bakanlık ise buna karşı diğer ülkelerdeki kayıt yaşlarından örnekler vererek savunma yapıyor.

Rehberlik ve teftiş çalışmaları sırasında ülkemizdeki bütün birinci sınıflardaki eğitim-öğretimi gözlemleyen eğitim müfettişlerinin bu konudaki gözlemleri ve kanaatleri son derece önemlidir.

Mevcut yasada birinci sınıfa kayıt yaşı 60 ay iken İlköğretim kurumları Yönetmeliğinde yer alan hükme göre Aralık ayı itibariyle 72 ayını dolduran çocuklar birinci sınıfa kaydediliyor. Burada bir çelişkinin olduğu doğru ama önemli olan, ülkemiz için doğru olan yaşı bulup yasada da yönetmelikte de aynı ifadeye yer vermek. Bu durumu, çelişkinin düzeltilmesi için de bir fırsat olarak görmek lazım.

Diğer ülkelerde birici sınıf kayıt yaşı 60-72 ay arasında değişiyor. Her ülkenin kendi sosyo-kültürel yapısı içerisinde değerlendirilmesi gerekir. Çünkü ülkeler bu yaşı belirlerken kendi çocuklarının olgunluk seviyesini dikkate alırlar. Olgunluk düzeyi bir çocuğun okula başlamak içi gerekli fiziksel, bilişsel ve duyuşsal gelişime sahip olmasıdır.

Birinci sınıfa kaydolacak öğrencinin fiziksel açıdan; Okul ortamından yararlanabilecek, tuvalete kendi başına gidebilecek, beslenmesini yapabilecek, eğitim öğretim etkinliklerine öngörülen süre kadar katılabilecek, bitişik eğik yazı yazabilecek becerileri edinmiş,

                Bilişsel açıdan; Öğretim programında yer alan Matematik, Hayat bilgisi, Türkçe gibi derslerde birinci sınıf kazanımlarına temel teşkil edecek bilgi ve kavramları edinmiş,

Duyuşsal açıdan; Aileden ayrılabilecek, yeni bir ortama uyum sağlayabilecek, sorumluluk alabilecek, bağımsız iş yapabilecek   gelişimi göstermiş olması gerekir.

Avrupada doğup büyüyen 60 ayındaki bir çocuğun olgunluk düzeyi ile bizim ülkemizdeki çocuğun olgunluk düzeyinin aynı olmayacağı muhakkaktır. Bu durum  dikkate alındığında başka ülkelerle kıyas yaparak kayıt yaşını belirlemenin yanlış olduğu, doğru olanın ise okula kayıt yaşının belirlenmesinde kendi ülkemizdeki çocukların olgunluk düzeyinin esas alınmasının olduğu açıktır.

Mesleki tecrübelerimize göre birinci sınıfa devam eden 72 ayını doldurmuş çocukların bile birçoğunun okula uyumda zorlandığı, bir süre aile refakatinde okula devam ettiği, okul ortamında ihtiyaçlarını karşılamada güçlük çektiği, özellikle birinci sınıfta yazmaya yönelik becerilerinin zayıf olduğu görülmektedir.

57 Aylık çocuk okula kaydedilmemeli

222 Sayılı Yasadaki haliyle bir çocuk 5 yaşını bitirdiği yılın Eylül ayında okula başlar. 5 Yaşını bitirme ifadesi, farklı şekilde yorumlanmakta ve tartışmalara neden olmaktadır. Yasa teklifini hazırlayanlar 5 yaşından kastın 48-60 ay arası olduğunu ifade etmektedirler. Bu haliyle değerlendirildiğinde;  Aralık ayı itibariyle 60 ayını dolduracak çocuğun Eylül ayında yani daha 57 aylıkken okula kaydedilmesi gerekir.  

72 aylık çocukların bile zorlandığı birinci sınıfa 57 aylık çocukların kaydedilmesi kanaatimizce doğru değildir.  Bu yaştaki çocukların tuvalet ihtiyacını gidermede zorlandığı, Anaokullarında ancak bir bakıcının refakati ile tuvalete gönderildiği, yine öğretmenlerin refakati ile yemek yiyebildikleri dikkate alındığında gelişimlerine uygun olarak Anaokullarına veya anasınıflarına devam etmelerinin doğru olduğu görülmektedir.

66 ayda uzlaşılmalı

Bakanlığın birinci sınıfa kayıt yaşı olarak 72 ayı geç gördüğü, okula başlamada  57 ayın ise erken olduğu görülmektedir. Bu durumda çocukların daha olgun olabileceği, iktidar ve muhalefetin, her şeyden önemlisi vatandaşın kabul edebileceği  bir yaşta karar kılınması yararlı olacaktır. Kanaatimizce Eylül ayı itibariyle 66 ayını dolduran bir çocuk okula devam edebilir. Yasa teklifinde okula başlama yaşının 66 ay olarak belirlenmesi konusunda uzlaşı sağlanacağını ümit ediyorum.

                                                                                               Doğan CEYLAN

                                                                                      Müfettişler Derneği Başkanı