KÖŞE YAZILARI

657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Çalışma saatleri başlıklı 99’uncu maddesine göre “Memurların haftalık çalışma süresi genel olarak 40 saattir.”  Kamu düzeninde 40 saatin işgünlerine eşit dağılımı ve memurların günlük 8 saat çalışmaları yaygın olan uygulamadır.

Ancak kurumların ve hizmetlerin özellikleri dikkate alınmak suretiyle özel kanun, tüzük ve yönetmeliklerle, farklı çalışma süreleri tespit edilebilir. Öğretmenlik, dolayısıyla yöneticilik mesleği de bu kapsamda bir meslektir ve farklı çalışma süreleri belirlenmiştir. Bir memurun maaşı karşılığında haftada 40 saat çalışma zorunluluğu varken bir branş öğretmeninin maaş karşılığı haftada 15 saat ders okutma zorunluluğu vardır.

Yasal düzenleme böyle iken İlköğretim Okulu yöneticilerinin haftada kaç saat çalışma zorunluluğu olduğuna ilişkin ne Yasada, ne İlköğretim Kurumları Yönetmeliği’nde ne de MEB Öğretmen ve Yöneticilerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar’da açık bir hüküm yoktur. Ek Ders Ücretlerine İlişkin Kararın 5 ve 10 uncu maddelerinde, İlköğretim okullarının müdür, müdür başyardımcısı ve müdür yardımcılarının haftada 6 saat aylıkları karşılığı derse girmek zorunda oldukları, ayrıca müdür ve müdür başyardımcılarının yapmış oldukları görevlerin haftada 20 saatinin, müdür yardımcılarının ise haftada 18 saatinin ders niteliğinde yönetim görevi sayılacağı belirtilmiştir. Uygulamada, normal öğretim yapan okul yöneticileri ders saatleri dışında da okulda bulunarak diğer memurlar gibi haftada 40 saat çalışmaktadırlar.

Ülkemizde binlerce ilköğretim okulunda ise ikili öğretim yapılmaktadır. İkili öğretim yapılan okul yöneticileri, günlük 10 saat civarında çalışmak zorunda kalmaktadırlar. Çalışmaları, haftada 50 saati bulmaktadır.  İlköğretim Okulu Yöneticilerinin öğretmen kadrosunda olmaları bir kenara bırakılıp diğer memurlar gibi haftada 40 saat çalışma zorunluluğu olduğu dahi düşünülse yöneticilerimizin haftada 10 saat fazla çalıştıkları açıktır ki bu durum Devlet Memurları Kanunu’nun 99 uncu maddesine aykırıdır.  

Normal öğretim yapılan kurumlarda görevli yöneticiler, Devletimizin öngördüğü süreye uygun çalışırken İkili öğretim yapan kurumların yöneticilerinin aynı maaş karşılığında bu süreden çok daha fazla çalışmak zorunda olması Anayasanın eşitlik ilkesine de açıkça aykırıdır.

Bu durumda sorunun çözümü için ne yapılmalıdır?

1. Öncelikle İlköğretim okulu yöneticilerinin haftada kaç saat çalışmak zorunda olduklarına ilişkin açık hüküm konularak yasal boşluk doldurulmalıdır.

2. Müteakiben ikili öğretim yapan okulların yöneticilerinin haftalık çalışma saatleri düzenlenmelidir. İlköğretim Kurumları Yönetmeliği’ne “İkili öğretim yapan okullarda yöneticiler, günlük çalışma saatlerini haftada 40 saati aşmayacak şekilde planlarlar” gibi bir hüküm konulmalıdır. Bu durumda yöneticiler okulun açık olduğu saatleri ve işlerin aksamamasını dikkate alarak kendi aralarında günlük çalışma saatlerini planlayıp, görevlerini yürütebilirler (Örneğin sabah 7.30 da okula gelen yönetici 15.30 da görevinden ayrılırken 9.30 da gelen yönetici 17.30 da ayrılır).

3. Çalışma saatlerinin düzenlenmesi yoluna gidilmez ise ikili öğretim yapan okul yöneticilerinin emsallerine göre haftada 10 saat fazla çalıştıkları dikkate alınarak ek ders saatlerinde artış yapılmalıdır.

4. Şayet yukarıdaki önerimiz doğrultusunda ek ders saatlerinin artırılmasına ilişkin bir çalışma yapılmaz ise en azından Devlet Memurları Kanunu’nun 178. maddesindeki “Kurumlar gerektiği takdirde personelini günlük çalışma saatleri dışında fazla çalışma ücreti vermeksizin çalıştırabilirler. Bu durumda personele yaptırılacak fazla çalışmanın her sekiz saati için bir gün hesabı ile izin verilir. Ancak, bu suretle verilecek iznin en çok on günlük kısmı yıllık izinle birleştirilerek yılı içinde kullandırılabilir” hükmü kapsamında ikili öğretim yapan okullardaki yöneticilerin fazla çalışma saatlerinin karşılığını izin olarak geçirmelerine imkân tanınmalıdır.

Görevlerini yıllardır fedakârca yürüten okul yöneticilerimizin bu sorununu çözmek hukuk devleti olmanın gereğidir. Bakanlığımızın konuyla ilgilenmesini istiyor, 657 Sayılı Yasa ve Anayasaya aykırı olan bu durumun en kısa sürede düzeltmesini bekliyoruz.

 Doğan CEYLAN

Müfettişler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı