İKİLİ KODLAMA KURAMI (A. Paivio)

Kuramın Genel Tanıtımı

Bu teori, öğretimde çoklu gösterim sistemlerinin kullanılması için bir
temel niteliğindedir. Teori, sözel ve şekilsel olarak gösterilen bilgilerin farklı
olarak işleme alındığını belirtmektedir

Kuramın Kapsamı/Uygulaması

     Bellek destekleme, sınıflandırma, karşılaştırma, çıkarım gibi temel bilişsel etkinlikler kapsamında yapılan araştırmaların sonuçları ikili kodlama kuramında öngörülen yapı ve işlevleri kanıtlamaktadır.Bilişsel haritalama, mantık problemleri, metni anlama, ders çalışma becerilerini geliştirme, dil öğrenmede bellek destekleyicileri çalışmaları ikili kodlama kuramı desteklemektedir.

Kuramın Örneği

Amlund, Gaffney ve Kulhavy ilköğretim 5. ve 6. sınıflarda yaptıkları bir çalışmada, hikayeyi ilgili bir şekil haritası ile birlikte dinleyen grubun, sadece hikayeyi dinleyen gruptan hatırlamada daha başarılı olduklarını bulmuşlardır.

Kuramın İlkeleri

a- Çoklu Temsil İlkesi: Bir ifadeyi hem sözcüklerle hem de resimlerle açıklamak yalnızca sözcüklerle açıklamaktan iyidir.

b- Özlülük/Tutarlılık İlkesi: Konu dışı sözcükler, resimler, sesler dahil edilmediğinde öğrenci daha iyi öğrenmektedir. Çoklu ortam sunuları açık ve özlü olmalıdır. İlgiyi artırmak veya benzeri amaçlarla, konu ile ilgili olmayan eklemeler öğrencilerin öğrenmelerini olumsuz yönde etkilemektedir.

c- Kanal İlkesi: Canlandırmanın sözlü anlatımla desteklendiği durumlar, canlandırmanın yazılı metinle desteklendiği durumlardan daha etkilidir.

d- Aşırılık İlkesi: Canlandırmanın sadece sözlü anlatımla desteklendiği durumlar, canlandırmanın aynı anda, sözlü anlatım ve yazılı metinle desteklendiği durumlardan daha etkilidir.

e- Birliktelik İlkesi: Bu ilke uzaysal birliktelik ilkesi ve zamansal birliktelik ilkesi olarak ikiye ayrılmıştır.

1. Uzaysal/konumsal birliktelik ilkesi, birbiriyle ilgili veya birbirine karşılık gelen sözcük ve resimlerin ekranda veya sayfada yakın sunulduğunda öğrenmenin daha etkili olacağına işaret eder.

2. Zamansal birliktelik ilkesi ise, birbiriyle ilgili veya birbirine karşılık gelen sözcük ve resimlerin ardışık olarak değil, eşzamanlı olarak sunulduğunda öğrenmenin olumlu olarak etkileneceğine işaret etmektedir.

d- Bireysel Farklılıklar İlkesi: Yukarıda sözü edilen ilkeler, konuyu daha az bilenler ve uzaysal yetenekleri daha yüksek olanlar için daha önemli gözükmektedir.

Kaynaklar

www.bote.gazi.edu.tr/boteabd/ofd394/dokumanlar/kuramlar.pdf

www.sporsever.org/ikili_kodlama_kurami.ppt

sosyalbilimler.cu.edu.tr/dergi.asp?dosya=230&download=1

forum.psikolojikdanisma.net/showthread.php?t=1842

www.alaturqa.net/uzun-sureli-hafiza-kodlama-t80709.html?t=80709

www.ekshi.net/frm/showthread.php?t=17697&page=3