Yeni yılda yapılacak zamlar, aylık ve kıdemi artıracağı için 1 Ocak 2024ten itibaren dilekçe vermek daha avantajlı olacak. Bu tarihten sonra aylık yüzde 10 artacak, asgari ücretle çalışıp emekli olanın kıdemi 400 bin TLyi bulacak
Emekli aylığının miktarı prime esas kazanç, çalışma süresiyle beraber dilekçe verilen tarihe göre deÄŸiÅŸiyor. Yeni yılda yapılacak zamlar, enflasyon, büyüme verileri emekli aylığını ve kıdemi artıracağı için ekim, kasım ya da aralıkta deÄŸil 1 Ocak 2024'ten itibaren dilekçe vermek daha avantajlı olacak. Bu yıl emekliler refah payıyla birlikte yılın tamamında yaklaşık yüzde 62.5 zam aldı. Emekli aylıkları 3 Ocak'ta açıklanacak aralık ayı enflasyonu ile netleÅŸecek. Ocakta baÅŸvuranlar yüzde 4 öngörülen büyümeden de fark alacak. Ocak 2024'te baÅŸvuranların aylıkları yüzde 68'e yakın artacak. Bu durumda 1 Ocak 2024'te dilekçe verip emekli olanların aylıklarında yüzde 10'e yakın bir fark ortaya çıkacak.
YÜZDE 50 ARTACAK
Bugün brüt 13 bin 414 lira olan asgari ücretin yeni yılda yüzde 50'ye yakın artarak brüt 20 bin lira olması tahmin ediliyor. Bugün itibarıyla 20 yıldır asgari ücretle çalışan emekli olması durumunda 268 bin 280 lira kıdem tazminatına hak kazanıyor. Ocak ayını beklemesi durumunda alacağı kıdem tazminatı 400 bin liraya ulaşıyor. Bugün 23 bin 490 lira olan kıdem tazminatı tavanı da (yüzde 50 artış tahminine göre) 35 bin lira olacak. Yüksek maaÅŸ alanlar için de yeni yılda emeklilik dilekçesi vermek daha avantajlı olacak. Yüksek emekli aylığı ve kıdem tazminatı konusunda merak edilen soruların yanıtları ÅŸöyle:
Emeklilik dilekçesinin verildiÄŸi tarih aylık miktarını yükseltir mi?
Emeklı aylığının miktarı prime esas kazanç, çalışma süresiyle birlikte dilekçe tarihine göre de deÄŸiÅŸiyor. Çünkü aylık baÄŸlanırken yıl içinde yapılan artışlar, enflasyon, büyüme veriler, hükümetin bu yıl olduÄŸu gibi refah payı eklemesi gibi birçok unsur etkili oluyor. Bu yıl emekli olmak isteyenlerden özel sektörde çalışanların en geç 31 Aralık 2023, kamuda çalışanların 14 Ocak 2024 tarihinde dilekçe vermesi gerekiyor. DiÄŸer yandan 2024 yılında emekli olmak isteyenlerden özel sektörde çalışanların 1 Ocak 2024, kamu sektöründe çalışanların da 15 Ocak 2024 tarihinden sonra aylık talebinde bulunması gerekiyor.
Prim günü eksik olanlar yaÅŸ koÅŸulunu yerine getirirse emekli olabilir mi?
Normal emeklilik için prim günü yetmeyen daha az primle yaÅŸtan emekliliÄŸe hak kazanabilir. YaÅŸtan emeklilik için SSK'lılarda aranan koÅŸullar ÅŸöyle: "8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaya baÅŸlayanlar en az 15 yıl sigortalılık süresi ve 3.600 prim gününü doldurarak kadınsa 50, erkekse 55 yaÅŸ. 8 Eylül 1999 -30 Nisan 2008 tarihleri arasında çalışmaya baÅŸlayanlar 25 yıl sigortalılık süresi ve en az 4.500 prim günüyle kadın ise 58, erkek ise 60 yaÅŸ. 1 Mayıs 2008 tarihinden sonra çalışmaya baÅŸlayanlar en az 5.400 prim günüyle kadın ise 61, erkek ise 63 yaşında emekli olabilir
YaÅŸlılık aylığı baÄŸlanacak statü nasıl belirleniyor?
1 Ekim 2008 ve sonrasında ilk defa sigortalı olanlar çalışma hayatı boyunca en fazla hizmetinin bulunduÄŸu statüden emekli olur. Bu tarihten önce sigortalı olanlar ise son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde fiili hizmet süresi fazla statüden, hizmet sürelerinin eÅŸit olması halinde ise eÅŸit hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduÄŸu statüden baÄŸlanıyor.
Emeklilik dilekçemi ÅŸimdi mi 2024 yılında mı versem daha avantajlı olur?
Emekli aylığının uzun yıllar alınacağı ve yaÅŸamak için güvence olduÄŸu düÅŸünüldüÄŸünde baÅŸvuru konusunda da dikkatli davranmak gerekiyor. Bu yıl emeklilere yüzde 30 ardından da yüzde 25 zam yapıldı. Enflasyon farkına refah payının eklenmesiyle birlikte yıl içinde yapılan toplam zam yüzde 62.5'e ulaÅŸtı. Åžimdi dilekçe verirseniz bu artıştan yararlanacaksınız. 2024 yılında emeklilere yapılacak zam Aralık ayı enflasyonun açıklanacağı 3 Ocak'ta netleÅŸecek. Orta Vadeli Program'da (OVP) yıl sonu enflasyon hedefi yüzde 65 olmakla birlikte tahminler yüzde 68 olacağı yönünde. Büyüme tahmini de yüzde 4 öngörülürken, enflasyon ve büyüme tahminleri dikkate alındığında gelecek yıl baÅŸvuracakların emekli aylıklarında yaklaşık yüzde 68'e yakın bir artış söz konusu olacak. Büyüme, refah payı dikkate alındığında 2024 yılında emekli olanlar yüzde 10'a yakın fazla aylık alacak. Sadece aylık deÄŸil kıdem tazminatı da artacak.
Emekli aylığımın yüksek olması için uzun yıllar çalışmam, prim günümün fazla olması etkili mi?
Uzun yıllar çalışmak, prim gün sayısının yüksek olması tek başına emekli aylığına yükseltmeye yetmez. Yüksek emekli aylığı içni brüt kazancın yüksek yatırılması kritik öneme sahip. Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirilen matrah arttıkça emekli aylığı da artar. Ä°ki iÅŸte çalışanların ikinci iÅŸ için prim yatırması da aylığı yükseltir.
EYT'li BaÄŸ-Kur'lu prim gününün 9 binden 7.200'e düÅŸmesi düzenlemesinden yararlanır mı?
Prim gününün, sigorta baÅŸlangıç tarihine bakılmadan bütün küçük esnaf için düÅŸürülmesi bekleniyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bu konuda çalışma yürütüyor. BaÄŸ-Kur prim gününün 7.200'e düÅŸürülmesi durumunda 8 Eylül 1999 tarihinden önce herhangi bir statüde sigortalı çalışmaya baÅŸlayıp sonra BaÄŸ-Kur'lu olanlar, 7.200 günü tamamladıklarında EYT kapsamında emekli olabilecekler. KoÅŸulu yerine getirmiÅŸ olanlar da yasa çıktığında hemen emekli olabilir.
Primimin çok yüksek olması emekli aylığıma nasıl yansır?
Yüksek prim ödemesi aylığı doÄŸrudan artırır. 2008 sonrası dönem için aylık baÄŸlama oranı malullük, yaÅŸlılık, ölüm sigortalarında toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için yüzde 2 uygulanıyor. Hesaplamada 360 günden eksik süreler orantılı olarak dikkate alınırken, aylık baÄŸlama oranı yüzde 90'ı geçemiyor. 2000 öncesi yüksek basamaktan prim ödeyenlerin aylığı daha yüksek olur. Ekim 2008 sonrasında aylıklar daha düÅŸük hesaplanıyor. Emekli aylığını yükseltmek isteyen BaÄŸ- Kur'luların ise prime esas kazançlarını yükselterek yüksek prim ödemesi gerekiyor.
24.10.2023 - Hit:705 - Kaynak:Turkiyeegitim.com