Avrupa'da Eğitim Yaşı Kaç?

Eğitimde 4+4+4 modeliyle, başlangıç yaşının 6?ya çekilmesi tartışılırken, başta ABD olmak üzere, bir çok Avrupa ülkesinde eğitim yaşının 4?e kadar düştüğü belirlendi.

DEMOKRAT Eğitimciler Sendikası (DES) Genel Başkanı Gürkan Avcı, zorunlu eğitimi 8 yıldan 12 yıla çıkaran ve okula başlama yaşını 5’e indiren, Seviye Belirleme Sınavını kaldırıp meslek liselerini tek çatı altında toplayan ve ders notlarına göre lise tercihinin yapılmasını öngören yeni eğitim sistemi ve bu sisteme yöneltilen eleştirileri STAR’a değerlendirdi. Konunun farklı kulvarlara taşınarak kamuoyunun yanıltıldığını belirten Avcı, tartışmalara dünyadan örneklerle yanıt vermek gerektiğini söyledi. Avcı, şunları söyledi: “Amerika’da federal yasalara göre zorunlu eğitim süreleri değişiyor ama hepsinde meslek liselerine yönelmek için kesintili eğitim var. Belçika’da 3+6+6 yıl öngörülmüş. Çin’de 5+4+3 modeli uygulanıyor, İsveç’te 9+3 var. Bu ülkelerde de mi eğitim kötü? Dünyanın gelişmiş ülkeleri kesintili eğitim uyguluyor ki, öğrenciler yeteneklerine göre meslek liselerine gidebilsin, sanayinin ihtiyacı ara kalifiye eleman da yetiştirilmiş olsun.”

TÜSİAD kendi içinde çelişiyor

“Bir diğer eleştiri de, eğitim yaşı. Türkiye’nin 81 ilinin 71’inde zaten 5 yaşını dolduranlara zorunlu okul öncesi eğitim var. Dünyada da öğrenciler bu yaşlarda okula gidiyor. ABD’de 5, Hollanda’da 4 ya da 5, İsveç’te de 6 yaşında çocuklar okula başlıyorlar. Dünya ‘5 yaş okula başlamak için geç midir’ diye tartışırken biz kulaktan dolma bilgiyle spekülasyon yapıyoruz, öyle ki TÜSİAD konuyu çok siyasileştirdi. Nedense 28 Şubat’taki tutumlarını sürdürüyorlar. TÜSİAD’ın en büyük üyelerinden Koç, ‘Meslek lisesi memleket meselesidir’ diyor, Türkiye meslek seçimine ağırlık veren sisteme geçince de TÜSİAD’dan tepki geliyor. Kendi içlerinde çelişiyorlar.”

BATI’DA EĞİTİM BÖYLE

ABD: 8+4 yıl, 6+3+3 yıl ya da 6+6 yıl eğitim var. Her eyaletin ayrı bir eğitim sistemi varken, eğitim 12 yıl sürüyor. Okula başlama yaşı 6.

HOLLANDA: 4 yaşına basan her çocuk okula gidebiliyor. Zorunlu eğitim ise 5 yaşında başlıyor. İlköğretim 8, orta dereceli okul 4, 5 ile 6 yıl sürüyor.

ALMANYA: Temel eğitim zorunlu ve 6 yaşında başlıyor. Öğrenciler 4 yıl temel eğitim alıyor. Temel eğitimden sonra öğrenciye 3 farklı seçenek sunuluyor.

FRANSA: Eğitim 2 yaşında başlıyor. 2-6 yaş arası çocuklar ilkokula başlamak için hazırlanıyor. 6-11 yaş arası çocuklara basit okuma yazma ve matematik dersleri veriliyor.

BELÇİKA: 3+6+6 yıl formülü uygulanıyor. 18 yaşına kadar eğitim zorunlu. Ancak 16 yaşından itibaren yarı zamanlı okul, yarı zamanlı meslek eğitimi sistemi var. 16 yaşından sonra okurken çalışma imkânı sunuluyor.

İSVEÇ: 9+3 formülü var. Çocuklar 6-7 yaşlarında okula başlıyor. Lise normal ve mesleki liselerde devam ediyor.

ÇİN: Sistem 5+4+3 olarak uygulanıyor.

Komisyonda süre tartışması

MİLLİ Eğitim Komisyonu’ndaki kademeli sistem görüşmelerinde süre, CHP’li Engin Özkoç’un 12 saatlik konuşmasının ardından, 5 dakikayla sınırlandırıldı. CHP’li Engin Altay’ın ‘Burayı babanızın çiftliği gibi yönetemezsiniz’’ sözlerine AK Parti’li Selçuk Özdağ ‘Burası milletin çiftliği’ karşılığını verdi. Birbirini itekleyen vekilleri salondakiler ayırdı.

İlk 4’ten sonra yatay geçiş ikinci 4’te sertifika

Milli Eğitim Bakanlığı, yeni eğitim modeli 4+4+4’ün Meclis’ten geçmesiyle birlikte 2012-2013 eğitim döneminde devreye girecek projelerini tek tek kamuoyuna duyuruyor. Buna göre Milli Eğitim Bakanlığı 4+4+4 yeni eğitim sisteminin hayata geçmesiyle birlikte ortaokulları ilkokullardan ayıracak. Böylece ilk 4’ten sonra öğrenci ortaokula başlayacak. Bakanlık ortaokulda esnek eğitim sistemini devreye sokacak ve öğrencinin okullar arasında yatay geçişi mümkün olabilecek. Eğer öğrenci mesleki ve teknik ortaokuluna başlamış ise duruma göre imam hatip veya düz ortaokula geçebilecek. Öğrenci meslek bölümleri arasında da geçiş yapabilecek. Öğrenciye 4+4’ten sonra verilen sertifika çıraklık eğitiminde yeterli olacak. Bu belge öğrencinin geçici olarak diploması yerine geçecek. Böylece öğrenci hem bölümünü okuyacak hem de bölümüyle ilgili staj yapabilecek. Ancak öğrenci diplomayı 12 yıldan önce alamayacak. Ayrıca Bakanlık okullardaki din kültürü dersini haftada bir saatten 3 saate çıkaracak. Öte yandan Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı din dersi kitapları üzerindeki çalışmalarına devam ediyor. Yeni eğitim dönemiyle okullarda okutulması planlanan yeni kitaplara yeni konular eklendiği belirtiliyor.