Zorunlu eğitimin 12 yıla çıkarılmasına ilişkin düzenlemede;  zorunlu eğitim yaşı ilköğretimde 6-13 yaş olarak belirlenmişken ortaöğretimde  yaş sınırı belirtilmedi.

İlköğretime ilişkin düzenleme şu şekilde: “Mecburi ilköğretim çağı 6-13 yaş grubundaki çocukları kapsar. Bu çağ çocuğun 5 yaşını bitirdiği yılın eylül ayı sonunda başlar, 13 yaşını bitirip 14 yaşına girdiği yılın öğretim yılı sonunda biter.”

Ortaöğretime ilişkin düzenleme şu şekilde: Ortaöğretim, ilköğretime dayalı, dört yıllık zorunlu, örgün veya yaygın öğrenim veren genel, mesleki ve teknik öğretim kurumlarının tümünü kapsar. Bu okulları bitirenlere ortaöğretim diploması verilir.”

Bu maddenin devamına “mecburi ortaöğretim çağı”na ilişkin hüküm konulması gerekirken görüldüğü üzere alt ve üst yaş sınırı belirtilmemiştir.

6287 Sayılı Kanuna göre bu öğretim yılında (Bakanlar kuruluna bir yıl erteleme hakkı verdiği için en geç gelecek öğretim yılında) 8. Sınıfı bitiren öğrencilerin tamamı liseye devam etmek zorunda. Günümüzde liseye başlayan öğrencilerin yarısı okulu bitiremiyor. Daha 9 uncu sınıfta çoğunun okulla ilişiği kesiliyor. Ama zorunlu eğitimin 12 yıla çıkmasıyla bu durum çelişecektir.   Kanunda özellikle bir üst yaş sınırı belirlenerek, öğrencilerin bu yaşa kadar zorunlu eğitim kapsamında tutulması, bu yaşa ulaşanların kapsam dışına çıkarılması gerekir.  

Ortaöğretim isteğe bağlıyken üst yaş sınırı belirlemeye gerek yoktu. Ancak artık zorunlu olduğuna göre ortaöğretime  örgün veya yaygın eğitimde devam edeceklerin hangi yaşta kapsam dışına çıkacağının belirlenmesi önemlidir.  Zorunlu eğitim yaşının üst sınırının belirlenmemiş olmaması önemli sorunlara neden olacaktır. 

 Türkiyeyi ne bekliyor?

 14 yaşında liseye kaydolan yüzbinlerce öğrencinin iki yıl içinde devamsızlık ve başarısızlık nedeniyle okulundan ilişiği kesilecek. Ortaöğretimi bitirmek zorunlu olduğu için  bu öğrencilerin  açık öğretim lisesine nakilleri yapılacak. Orada da başarısız olacaklar. Ancak sistem dışına çıkamayacaklar çünkü üst yaş sınırı yok.  Sonuçta açık öğretim lisesinin 9. sınıflarında kayıtlı olup eğitimle alakası olmayan milyonlarca öğrenci birikecek.  

Zorunlu eğitime ilişkin yasa çıkarılırken ortaöğretimde üst yaş sınırı belirlenmemiş olması önemli bir hatadır. Bu durumda zorunlu eğitimden çıkma yaşı belirtilmediği için vatandaşlar ömür boyu açık öğretim lisesine devam etmek zorunda kalabilirler. Hiç olmazsa yönetmeliğe konulacak bir maddeyle  yaş sınırı getirilmelidir. 

 Doğan CEYLAN

Müfettişler Derneği Başkanı